De Latte Factor – nooit meer koffie drinken?

David Bach kwam zo’n 15 jaar geleden met het concept van de latte factor. Gebaseerd op de dagelijkse koffie die veel mensen onderweg kopen, bijvoorbeeld op het station richting werk. Die kleine dagelijkse uitgave zou een significante impact hebben op je financiën. Of het nou om koffie gaat, een croissantje als ontbijt, of een magazine dat je elke week koopt. Genoeg kleine uitgaven maken vanzelf een grote, is het idee.

Inmiddels is er – natuurlijk – ook een boek, zijn er online latte factor rekenmachines en is er al ontzettend veel over gezegd en geschreven. In de personal finance wereld zijn er zo’n beetje twee kampen: het ene dat zegt dat die kleine uitgaven inderdaad killing zijn voor je langetermijnfinanciën. Het andere dat zegt dat het allemaal wel meevalt en dat uiteindelijk het verschil vooral door de grote uitgaven gemaakt wordt.

A coffee a day…

Zelf val ik, niet geheel onverwachts, in dat tweede kamp. Ten eerste omdat ik het gewoon fijn vind om mezelf soms op een lekkere niet-automaat koffie te trakteren op kantoor. Dat doe ik overigens niet elke dag, maar maximaal 1x per week. Meestal neem ik nog een thermosbeker met lekkere koffie mee van huis en de rest van de dag drink ik zoveel mogelijk water en thee. Zolang het geen gewoonte wordt vind ik dat die €1,65 wel moet kunnen. Het scheelt wel dat onze espressobar best goedkoop is.

Maar belangrijker nog, ik geloof ook echt niet dat het die twee of drie euro is die het verschil gaat maken. Écht niet. Tenzij je elke dag vijf keer zo’n uitgave doet, maar dat lijkt me ook wel logisch. Dan geef je zomaar 300 tot 350 extra uit in een maand. In mijn geval gaat het dus om nog geen tientje per maand. En met €120 per jaar ga ik mijn pensioen niet redden of verpesten. Tuurlijk, alle beetjes helpen. Maar wat mij betreft moeten ze wel opwegen tegen het plezier dat ik er eventueel voor inlever.

Een Turkse pizza die €39.000 kost

Gelukkig zijn er dus al die rekenmachines die nog preciezer voor mij kunnen berekenen hoeveel die latte machinatio me nou écht kost. Als ik uitga van €1,65 per koffie (en dat die over 25 jaar niet duurder wordt…), dan kom met een koffie per week op totale kosten van €2145 over 25 jaar. Met een gemiddeld rendement van zo’n 5% als ik dit geld zou beleggen, ben ik dan €2113 misgelopen. In totaal had dat geld namelijk €4258 waard kunnen zijn als ik er aandelen mee had gekocht.

Tja… ruim €4000, dat is best veel. Tegelijkertijd hebben we het dan wel over 25 jaar. 25 jaar lang nooit meer een koffie buiten de deur. En dan natuurlijk ook geen biertje bij de vrijdagmiddagborrel. Geen kaneelbroodjes meer voor de lekkere trek af en toe. Of een Turkse pizza op een brakke dag. (Ja, al mijn kleine onnodige uitgaven gaan om eten. Ik <3 eten). Of… noem maar op.

Al met al ben ik aan deze dingen per maand zo’n €65 per maand kwijt. Bijna €39.000 volgens de latte rekenmachine. Klinkt als een hoop geld… Toch sta ik achter die uitgaven. Ik betaal ze uit mijn vrij te besteden budget, nadat ik gespaard heb en ingelegd bij DeGiro. Nadat alle vaste lasten betaald zijn, we gezamenlijk gespaard hebben, alle zinnige dingen gedekt zijn.

Geluk is onbetaalbaar

Ja, ik zou dat geld ook niet uit kunnen geven. Ik zou ook geen kleren kunnen kopen tot de draden van mijn lijf vallen, of vaker droog brood gaan eten om op de boodschappen te besparen. We zouden de TV de deur uit-oh nee, dat hebben we al gedaan. Ik overdrijf natuurlijk, maar mijn punt is dat je ergens een grens moet trekken. Wij kunnen het betalen om én te sparen, én te beleggen, én leuke dingen te doen en lekker te eten. Uiteraard zouden we daarin kunnen minderen, maar waarom?

Zeker omdat wij al bespaard hebben op de grote zaken moeten de kleine geneugten best kunnen. Zoals gezegd, ons TV abonnement is al de deur uit, waardoor wij maar €10 betalen voor Netflix (gedeeld) en NPO Plus. Ons boodschappenbudget hebben we in het gareel gekregen. We hebben geen onnodige abonnementen, maken geen schulden met de daarbij horende rentes, wonen goedkoop – alle grote kosten houden we zo laag mogelijk. Daar zit de échte besparing. Onze gezamenlijke vaste en variabele maandlasten zijn nog geen €1400, daar valt niet tegenop te drinken.

Volgens mij zou het mijn leven niet beter maken als ik die €65 in mijn zak hield. Sterker nog, dat weet ik wel zeker. De hele reden dat ik HOT wil worden is juist om onbezorgd te kunnen leven. Voor mij hoort geld uitgeven aan niet-essentiële dingen daar bij. Niet elke dag, niet met bakken tegelijk, maar ook niet nooit. Als je een diehard FIRE/ERE (Early Retirement Extreme) aanhanger zoekt moet je niet hier zijn. Tien, vijftien jaar je volkomen uit de naad werken om de vijftig jaar daarna te moeten bijkomen lijkt me niks.

Doe mij dan die koffie maar. Wel melk, geen suiker.